Deport / Sınır dışı etme süreci, 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanununun(YUKK) Yabancılar başlıklı İkinci Kısmının Sınır Dışı Etme başlıklı Dördüncü Bölümünde, 52 ila 60 ıncı maddeleri arasında düzenlenmiştir. Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanununun 54 üncü maddesinde düzenlenen kuralları ihlal edenler hakkında sınırdışı / deport kararı verilmektedir.
Bu yazımızda kimler hakkında sınırdışı kararı alınmaktadır, neler yapılması gerekir, hangi hususlara dikkat edilmesi gerekir ve hakkında sınırdışı kararı alınmış yabancı uyruklu kişinin başvurması gereken yollara değinilecektir.
Sınırdışı / deport kararı, Genel Müdürlüğün talimatı üzerine veya resen valiliklerce alınmaktadır. Sınır dışı etme kararının değerlendirme ve karar aşaması 48 saat içinde olması gerekmektedir.
Kimler hakkında sınır dışı kararı alınmaktadır ?
Bunlardan başkaca şu kişiler hakkında da sınır dışı kararı alınmaktadır.
5237 sayılı Kanunun 59 uncu maddesi kapsamında sınır dışı edilmesi gerektiği değerlendirilenler kişiler kimlerdir ?
Bu kişiler Türk Ceza kanununda yazıldığı üzere koşullu salıvermeden yararlandıktan veya cezasının infazı tamamlandıktan sonra sınır dışı edilebilmektedir. Sınır dışı işlemleriyle ilgili değerlendirme yapmak üzere İçişleri Bakanlığına durum derhal bildirilmektedir.
Sınır dışı etme kararı kimlere tebliğ edilir ?
Karar, gerekçeleriyle birlikte hakkında sınır dışı etme kararı alınan yabancıya veya yasal temsilcisine ya da avukatına tebliğ edilir. Hakkında sınır dışı etme kararı alınan yabancı, bir avukat tarafından temsil edilmiyorsa kendisi veya yasal temsilcisi, kararın sonucu, itiraz usulleri ve süreleri hakkında bilgilendirilir. Herhangi bir hak kaybı yaşanmaması adına arzu edildiği takdirde vakit kaybetmeksizin yabancı avukatı ile iletişime geçilmesi gerekir.
Sınır dışı kararı tebliğ edilen yabancı uyruklu kişinin izlemesi gereken yollar nelerdir ? Sınır Dışı Etme Kararı – Deport Kararı İptal Edilebilir Mi?
Sınır dışı kararı iptal edilebilir. Sınır dışı kararı tebliğ edilen yabancı uyruklu kişi veya avukatı dava açma süresi içinde ayrıntılı gerekçelerle dava açması gerekmektedir. Yürütülecek sürecin yabancılar hukukunda uzman avukat ile takip edilmesi yararınıza olacaktır.
Sınır dışı etme kararı alınan yabancı uyruklu kişiler hangi ülkelere gönderilmektedir ?
Burada uygulama da çok sık karşılaştığımız ve sorgulan bir takım hususlar vardır. Kişi uluslararası koruma veya geçici koruma kapsamında ise 3. ülkeye gönderilememektedir. Bunun tek istisnası 3. ülkenin hakkında sınır dışı kararı veren yabancı uyruklu kişiyi kabul ettiğini içerir onayının Türkiye Cumhuriyetinin ilgili kurumlarına bildirmesidir. Uluslararası koruma ve geçici koruma kapsamında olmayan yabancı uyruklu kişiler ise 3. ülkeye vizelerinin olması halinde kabul edilmektedirler.
Yabancı uyruklu kişiler hakkında verilen sınır dışı kararının sonuçları nelerdir ?
Türkiye’yi terke davet nedir ?
Yabancılar hakkında verilen sınır dışı karar ile birlikte Türkiye’den kendi istekleri ile gitmelerinin bildirilmesidir. Burada amaç kişin rızasıyla ülkeyi terk etmesidir. Aksi durumda Türkiye Cumhuriyetinin ilgili kurumları tarafından sınır dışı edilecektir. Türkiye’yi terke davet için tanınan süre 15 ila 30 gündür. Bu süreler içerisinde yabancı uyruklu kişinin Türkiye’yi terk etmesi gerekmektedir. Türkiye’den çıkış için süre tanınan kişilere, Çıkış İzin Belgesi verilir. Çıkış yapılmadan önce vize ve ikamet harçları ile bunlara ilişkin cezaların ödenmesi gerekmektedir.
Türkiye’yi terke davet edilien hangi yabancı uyruklu kişilere bu süreler tanınmaz?
Hakkında Sınır dışı etme kararı alınmayacaklar yabancı uyruklu kişiler kimlerdir ?
Yine uygulamada çok sık karşılaştığımız bir durum vardır ki ; tüm bu sayılan maddelerde CİDDİ emare veya hayati tehlike şartları aranmaktadır. Bu kişilerden, belli bir adreste ikamet etmeleri, istenilen şekil ve sürelerde bildirimde bulunmaları istenebilmektedir. Bu kapsamındaki değerlendirmeler, herkes için ayrı yapılmaktadır. Söz konusu karar Değerlendirmeyi yapacak olan kurumun takdirindedir. Ancak yapılan değerlendirme sonucunun olumsuz olması durumunda gerekli görüldüğü durumlarda dava açılması gerekmektedir. Açılan dava ile ilgili değerlendirme iptal edilebilmektedir. Söz konusu durumların sona ermesi hâlinde bu yabancılar hakkında sınır dışı etme kararı alınacaktır.
Sınır Dışı Etme Kararının Yerine Getirilmesi Nasıl Yapılır?
Geri gönderme merkezindeki yabancılar, kolluk birimi tarafından sınır kapılarına götürülmektedir.
Geri gönderme merkezlerinde bulunmayan yabancılar , Genel Müdürlük taşra teşkilatının koordinesinde kolluk birimlerince sınır kapılarına götürülür. Genel Müdürlük sınır dışı işlemleriyle ilgili olarak uluslararası kuruluşlar, ilgili ülke makamları ve sivil toplum kuruluşlarıyla da iş birliği yapabilir.
Sınır dışı edilecek yabancı uyruklu kişinin seyahat masrafları nasıl ve kim tarafından karşılanmaktadır ?
Sınır dışı edilecek yabancıların seyahat masrafları sınır dışı edilecek olan yabancı tarafından karşılanmaktadır. Seyahat masrafların eksik kalan kısmı veya tamamı Genel Müdürlük bütçesinden ödenebilmektedir. Genel Müdürlükçe yapılan masraflar geri ödenmediği sürece yabancının Türkiye’ye girişine izin verilmemektedir.
Çalışma izni olmadığı halde çalıştığı tespit edilen yabancı uyruklu kişinin sınır dışı masraflarını kim karşılamaktadır?
Yabancıyı izinsiz çalıştıran işveren veya işveren vekillerinin, yabancının sınır dışı edilme işlemleri konusundaki yükümlülükleri vardır. Çalışma izni bulunmayan yabancıyı çalıştıran işverenin idari para cezası dışında bir takım harcama ve masrafları karşılaması gerekmektedir. İşveren veya işveren vekili sınır dışı edilecek olan yabancının varsa eş ve çocuklarının konaklama giderlerini, ülkelerine dönmeleri için gerekli masrafları ve gerektiğinde sağlık harcamalarını karşılamak zorundadır
Dikkat edilmesi gereken hususlar nelerdir ?