N-99 Tahdit Kodu Nedir ve Nasıl Kaldırıl

N-99 Tahdit Kodu Nedir ve Nasıl Kaldırılır?

N-99 tahdit kodu, genellikle Interpol sistemine üye bir ülkede hakkında arama kararı çıkarılan yabancı kişiler için Türkiye’de kullanılan bir “tahdit kodu” sınıflandırmasıdır.

Bu kod, Türk kamu kurumları tarafından uygulanan bir idari engel niteliği taşır ve kişinin Türkiye’ye girişinde ön izin alınmasını ya da girişinin doğrudan engellenmesini beraberinde getirebilir.

Basitçe ifade edersek:

Interpol’ün arama listesinde adı geçen bir yabancı olunduğunda, Türkiye sınırlarında N-99 tahdit kodu uygulanır.
Bu kod konulduğunda kişi, giriş yapmadan önce özel izin almak zorunda kalabilir ya da giriş yasağı ile karşılaşabilir.
Kodun varlığı, kişinin hâlihazırda Türkiye’de bulunması durumunda sınır dışı edilmesini de doğurur.

Not: “Tahdit kodu”, göç sistemi içinde kullanılan idari bir işleme karşılık gelir; ceza mahkemesi hükmü değil, idari (göç/uluslararası hukuk) uygulamasıdır.

N-99 Tahdit Kodu Neden Verilir? Sebepleri Nelerdir?

N-99 kodunun tesis edilme gerekçeleri, hukuki düzenleme ve uygulamada kimi yorumlarla desteklenmektedir. Aşağıda olası nedenler ve dayanakları şunlardır;

Interpol Arama Bülteni
Kişi hakkında başka bir ülkede ya da Interpol sistemine dahil bir ülkede arama kararı bulunuyorsa, bu durum N-99 koduyla sonuçlanabilir.
Kamu Düzeni / Güvenlik Gerekçesi
6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu’nun kamu düzeni ve güvenliği koruma amacıyla getirdiği düzenlemeler, tahdit kodlarının kullanımına hukuki zemin hazırlar.
Takdir Yetkisi / Devlet Kararı
Her ne kadar Interpol gerekçesi olsa da, Türkiye devleti – sınır işlemlerinde – giriş yasağı koyma ya da ön izin şartı getirme kararını takdir yetkisi dahilinde uygulayabilir.
İkamet İzni İptali / Yabancı Uyruklu Personel Durumu
Bazı durumlarda, tahdit kodu uygulaması, kişinin ikamet izninin iptal edilmesine paralel olarak devreye girer.
Diğer Tahdit Kodlarının Dönüşümü / Kombine Durumlar
N-99 tek başına uygulanabileceği gibi, başka bir tahdit koduyla birlikte de işlem görebilir. Örneğin bir kişi hem Interpol listesinde hem de idari ihlaller geçmişi taşıyorsa, bu kod kombinasyonları değerlendirmeye alınabilir.

N-99 Tahdit Kodunun Etkileri

Kodun uygulanması durumunda ortaya çıkabilecek etkiler şunlardır:

Etki Alanı	Açıklama
Giriş yasağı / Ön izin	N-99 kodu uygulandığında, kişi Türkiye’ye giriş yapmak için ön izin almak zorunda kalır veya giriş hakkı doğrudan reddedilir.
Sınır dışı edilme	Kişi hâlihazırda Türkiye içinde ise, bu kod nedeniyle sınır dışı kararı uygulanır.
İkamet izni iptali	Kod tesis edildikten sonra, ikamet izni iptal edilir ya da yenilenmesi mümkün olmaz.
Vize muafiyetinin kaldırılması	Normal şartlarda vize muafiyeti olan biri, N-99 kodluysa bu muafiyet hakkını kaybeder.
Hukuki işlem süreçleri	Kodun kaldırılması için idari ve yargısal süreçlere başvurma zorunluluğu doğar.

N-99 Tahdit Kodunun Kaldırılması: Hukuki Yollar ve Süreç

Bir tahdit kodu ile karşılaşıldığında, kodun kaldırılması için izlenebilecek birkaç hukuki yol vardır. Aşağıda detaylarıyla anlatıyorum:

1. İdari İtiraz (Göç İdaresi nezdinde)

Kodun tebliğinden itibaren 60 gün içinde ilgili Kuruma gerekçeli itiraz dilekçesi verilebilir.
Kurum, başvuru üzerine 30 gün içinde karar vermelidir. Karar verilmezse, zımni ret sayılır.
Olumsuz karar çıktığında veya işlem sessizce sonuçlanmadığında idari dava yoluna gidilmesi zorunludur. Aksi halde dava açma hakkı kaybedilir. Sürelere uyulması zorunludur.

Not: İtiraz süresi, kodun tebliğ edildiği tarihten itibaren işlemeye başlar. Tebliğ edilmemişse, kodu öğrendiğinizden itibaren işlem tesis edilir.

2. İptal Davası

Kodun tebliğinden itibaren 60 gün içinde ilgili Mahkemede iptal davası açılabilir.
Davada, yürütmenin durdurulması talep edilerek, kodun etkilerinin dava sonuçlanana kadar askıya alınması istenebilir. Mahkeme, şartlar uygunsa bu kararı verebilir.
Mahkeme, idari işlemle dayandırılan nedenleri, belge ve delilleri değerlendirmekle yükümlüdür.

3. Sınır Dışı Kararlarına Karşı İptal Davası

N-99 koduyla birlikte sınır dışı kararı da verilmiş olabilir. Bu durumda sınır dışı kararı da ayrı bir iptal davasına konu olabilir.
Sınır dışı kararının tebliğinden itibaren kısa süre (örneğin 7 gün gibi) içerisinde dava açılması gerekir.

4. İdari Gözetim Kararına İtiraz

Kişi idari gözetim altına alınmış olabilir. Bu karara karşı sulh ceza hakimliğine itiraz edilebilir.

5. Meşruhatlı Vize Başvurusu

N-99 kodu bulunan kişi, doğrudan kod kaldırılmasa bile bazı durumlarda özel meşruhatlı vize başvurusu yapabilir. Bu vize türü, normal kısıtlamalara tabi olmayan kişiler için istisnai izin niteliğindedir.
Ancak bu vize her durumda verilmez; vize türü, başvuru koşulları ve idare takdirine bağlıdır.
Uygulamada N-99 tahdit koduna sahip yabancı uyruklu kişilerin vize talepleri sıklıkla reddedilir.

6. Anayasa Mahkemesi & AİHM Yolları

Kodun iptali yönünde idari ve mahkeme süreçleri sonuçsuz kalırsa, bireysel başvuru hakkı çerçevesinde Anayasa Mahkemesi’ne bireysel başvuru yapılabilir.
Ayrıca, insan hakları ihlali iddiası ile Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) yoluna da başvurulabilir.

Uygulamada Karşılaşılan Sorunlar ve Pratik Tavsiyeler

Bazı durumlarda, kod kişi fiili olarak haberdar edilmeden sistemsel kayıtlarla tesis edilir ve tebliğ yapılmaz. Bu, itiraz/dava süreçlerinde hukuki sorun yaratabilir.
İtiraz başvurusunda dilekçede dayanak gösterilmeyen hususlar, başvurunun reddine sebep olabilir. Detaylı gerekçeler ve delillerle hazırlanmalıdır.
Dava süreçlerinde süre takibi kritik. Tebliğ edilmiş kodlar için 60 günlük süre kaçırılırsa haksızlık giderilemeyebilir.
Mahkemeler, yürütmenin durdurulması talebini her durumda kabul etmez; öyle olması için “telafisi güç zarar” ihtimali ve açık hukuka aykırılık gibi şartlar aranır.
Meşruhatlı vize başvurularında eksik belge sunulması, başvurunun reddine neden olabilir. Her evrak eksiksiz şekilde hazırlanmalı ve idarenin takdirine açık noktalar minimize edilmelidir.
Avukat desteği çok önemlidir; özellikle yabancılar hukuku ve idare davaları konusunda uzman bir avukatın süreci yönlendirmesi avantaj sağlar.

N- 99 Kodu Hakkında Sık Sorulan Sorular

1. N-99 Tahdit Kodu Nedir?

Cevap:
N-99 tahdit kodu, Interpol bülteninde veya uluslararası güvenlik sistemlerinde hakkında arama kararı bulunan yabancılar için Türkiye’de uygulanan bir giriş yasağı veya ön izin zorunluluğu kodudur.
Bu kod, 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu (YUKK) kapsamında “kamu düzeni ve güvenliği” gerekçesiyle konulur.
Kısaca: Kişi Interpol kayıtlarında yer alıyorsa, Türkiye’ye girişte N-99 kodu nedeniyle idari engel çıkar.

2. N-99 Tahdit Kodu Ne Zaman ve Kim Tarafından Konulur?

Cevap:
Kod, genellikle Göç İdaresi Başkanlığı, Emniyet Genel Müdürlüğü veya İçişleri Bakanlığı tarafından konulur.
Uygulama zamanları:

Türkiye’ye giriş sırasında yapılan pasaport kontrolünde,
Interpol veya yabancı makamdan gelen kırmızı bülten bildirimi sonrasında,
Yabancı hakkında uluslararası suç soruşturması varsa,
Ya da kamu düzeni açısından riskli bir durum tespit edildiğinde.

Kod bazen önleyici idari işlem olarak, mahkeme kararı olmadan da uygulanabilir.

3. N-99 Tahdit Kodu Bir Ceza Mıdır?

Cevap:
Hayır. N-99 tahdit kodu idari bir önlem niteliğindedir, ceza değildir.
Kişinin Türkiye’ye girişine ilişkin ön izin zorunluluğu veya giriş yasağı getirir, fakat bu durum “suçlu” olduğu anlamına gelmez.
Tahdit kodları, idarenin kamu güvenliğini koruma yetkisine dayanır; cezai mahiyeti yoktur.
Ancak kodun yanlış veya haksız uygulanması halinde kişi idari dava açarak iptalini sağlayabilir.

4. N-99 Tahdit Kodunun Dayandığı Yasal Çerçeve Nedir?

Cevap:
Hukuki dayanak, Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu’nun (YUKK) 9, 54 ve 55. maddeleridir.
Bu maddeler uyarınca, Türkiye kamu düzeni, kamu güvenliği veya kamu sağlığı açısından risk oluşturan yabancılar hakkında giriş yasağı ve tahdit uygulanabilir.
Ayrıca, 1957 tarihli Interpol Anayasası ve Türkiye’nin taraf olduğu uluslararası sözleşmeler de hukuki altyapıyı destekler.

5. N-99 Tahdit Kodu ile Hangi Haklar Sınırlandırılır?

Cevap:
Bu kod uygulandığında yabancı kişi:

Türkiye’ye doğrudan giriş yapamaz,
Vize veya ikamet izni reddedilir,
Mevcut ikamet izni iptal edilir,
Türkiye’de bulunuyorsa sınır dışı edilir,
Yeni vize başvuruları otomatik olarak reddedilebilir.

Bu nedenle, N-99 kodu kişinin seyahat özgürlüğü ve ikamet hakkı üzerinde doğrudan etkili bir idari kısıtlamadır.

6. N-99 Kodum Olduğunu Nasıl Öğrenebilirim?

Cevap:
Kodun varlığını öğrenmek için:

İlgili kuruma şahsen başvurulabilir.
Avukat aracılığıyla resmi dilekçeyle tahdit sorgulaması yapılabilir.
Türkiye’ye girişte veya konsoloslukta “sistem izin vermiyor” cevabı alınırsa, bu genellikle tahdit koduna işarettir.
Ayrıca, e-Devlet üzerinden kod görünmez; yalnızca resmî kurum aracılığıyla tespit edilebilir.

Kod çoğu zaman kişiye tebliğ edilmez, bu yüzden profesyonel avukat desteğiyle sorgulama yapılması önerilir.

7. N-99 Tahdit Kodunun Sebebini Öğrenebilir miyim?

Cevap:
Evet, ancak nedeni her zaman açıkça belirtilmez.
Kişi veya avukatı, Bilgi Edinme Kanunu veya idari başvuru yoluyla sebebin açıklanmasını talep edebilir.
Eğer sebep “gizli Interpol kaydı” ise, genellikle “kamu güvenliği” gerekçesiyle ayrıntı verilmez.
Mahkeme sürecinde ise hâkim gizli bilgiye erişebilir ve kodun hukuka uygun olup olmadığını denetler.

8. N-99 Tahdit Kodu Nasıl Kaldırılır?

Cevap:
Kodun kaldırılması için iki temel yol vardır:

İdari İtiraz:
Göç İdaresi’ne 60 gün içinde gerekçeli dilekçe verilerek kodun yanlış veya hukuka aykırı olduğu iddia edilir.
İdare 30 gün içinde cevap vermezse “zımni ret” kabul edilir. İptal davası açılması zorunludur. Aksi halde dava açma hakkı kaybedilir.
İptal Davası:
İdare cevabı olumsuzsa veya sessiz kalmışsa, kişi 60 gün içinde ilgili Mahkemede iptal davası açabilir.
Dava dilekçesinde “yürütmenin durdurulması” talep edilerek kodun etkilerinin geçici olarak kaldırılması istenebilir.

Kodun kaldırılması için Interpol kaydının da kaldırılması gerekebilir; bu durumda iki süreç paralel yürütülür.

9. N-99 Kodunun Kaldırılması Ne Kadar Sürer?

Cevap:

İdari itiraz süreci: 30–90 gün arasında sonuçlanabilir.
Mahkeme süreci: 6 ay ila 1 yıl arasında değişir.
İstinaf veya Danıştay aşaması: Ek 6–12 ay sürebilir.

Bazı durumlarda “yürütmenin durdurulması kararı” erken alınırsa, kişi dava devam ederken giriş yapabilir.

10. N-99 Koduna Karşı Dava Açmak İçin Avukat Gerekli mi?

Cevap:
Kanunen zorunlu olmasa da kesinlikle tavsiye edilir.
Çünkü tahdit kodları genellikle gizli güvenlik belgelerine dayanır, bu nedenle avukat aracılığıyla belge inceleme, savunma stratejisi ve dava dilekçesi hazırlanması gerekir.
Yanlış başvuru yapılırsa, dava reddedilir ve süreler kaçarsa kod yıllarca sistemde kalabilir.

11. Kod Kaldırıldığında Türkiye’ye Hemen Girebilir miyim?

Cevap:
Evet, ancak sistemin güncellenmesi birkaç hafta sürebilir.
Karar kesinleştikten sonra Göç İdaresi kodu “aktif olmayan tahdit” olarak işaretler.
Bu işlem tamamlandığında kişi normal vize veya ikamet izni başvurusu yapabilir.
Bazı durumlarda konsolosluk, kaldırma kararını görmek ister; o nedenle belgeyle giriş yapılması önerilir.

12. N-99 Kodum Varken Türkiye’ye Girişin Yasal Yolu Var mı?

Cevap:
Evet, bazı istisnalar mevcuttur:

Meşruhatlı (özel izinli) vize: Aile birleşimi, tedavi, diplomatik neden gibi hallerde verilebilir. Uygulamada sıklıkla vize talebi reddedilir.
Yürütmenin durdurulması kararı: Mahkeme, kodun geçici askıya alınmasına hükmederse giriş mümkündür.
İnsani vize: Afet, savaş, sağlık gibi özel durumlarda İçişleri Bakanlığı özel izinle girişe onay verebilir.

13. N-99 Kodunun Yanlışlıkla Konulması Mümkün mü?

Cevap:
Evet, sistemsel veya kimlik benzerliği kaynaklı hatalar sık görülür. Ancak uygulamada böyle bir yanlışlık pek rastlanmaz.
Örneğin aynı isim-soyad taşıyan kişiler için Interpol bildirimi geldiğinde, yanlış kişiye kod uygulanabilir.
Bu durumda “yanlış kimlik tespiti” gerekçesiyle itiraz edilerek kod iptal ettirilebilir.
Avukat aracılığıyla nüfus kayıt örnekleri, pasaport fotokopileri ve Interpol temiz yazısı sunulmalıdır.

14. N-99 Koduyla Sınır Dışı Edildim, Tekrar Gelebilir miyim?

Cevap:
Evet, mümkündür.
Sınır dışı edilen kişi, belirli süre sonra (örneğin 1–3 yıl) yasak süresi dolduğunda yeniden vize başvurusu yapabilir.
Ancak kod tamamen kaldırılmadan Türkiye’ye giriş yapılamaz.
Kod kaldırıldıktan sonra “vize muafiyeti” veya “kısa süreli ikamet izni” için yeniden başvuru yapılmalıdır.

15. N-99 Koduna Karşı Hangi Uluslararası Haklar Kullanılabilir?

Cevap:
Kişi, kodun haksız olduğunu düşünüyorsa:

Anayasa Mahkemesi’ne bireysel başvuru yapabilir (madde 20 – özel hayat ve seyahat hakkı ihlali).
AİHM’e (Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi) başvurarak “seyahat özgürlüğü” ve “adil yargılanma hakkı” ihlali iddiasında bulunabilir.
Ayrıca Interpol nezdinde “Interpol Red Notice Removal (Silme Başvurusu)” yapılabilir.

Bu yollar, idari dava reddedilmiş olsa bile kişiye uluslararası düzeyde koruma sağlar.