İstanbul, hem Türkiye’nin ekonomik ve kültürel merkezi olması hem de uluslararası yatırımcılar için cazip gayrimenkul fırsatları sunması nedeniyle her yıl binlerce yerli ve yabancı yatırımcının ilgisini çekmektedir. Ancak gayrimenkul alımı yalnızca ekonomik değil, aynı zamanda ciddi hukuki süreçler içeren bir işlemdir.
Bu rehberde, İstanbul’da gayrimenkul satın almanın aşamalarını, hukuki riskleri, tapu işlemlerini, yabancı yatırımcılar için özel kuralları ve vatandaşlık bağlantısını ayrıntılı şekilde bulacaksınız.
Gayrimenkul alım satımı, temel olarak aşağıdaki mevzuat çerçevesinde yürütülür:
Yabancı yatırımcıların taşınmaz edinimi “karşılıklılık ilkesi” kaldırıldığı için artık ülke bazında sınırlandırılmıştır; ancak askeri yasak bölgeler, güvenlik bölgeleri ve tarım arazileri gibi kısıtlamalar hâlâ geçerlidir.
Amaç: Riskleri baştan azaltmak, bütçe ve takvimi netleştirmek.
Çıktılar: Bütçe planı, ödeme kanalı, yetkilendirmeler, danışman ekibi.
Yapılacaklar
Amaç: Sonradan çıkabilecek ipotek, haciz, imar, iskan, ortak gider borcu vb. riskleri görüp fiyatı/sözleşmeyi buna göre şekillendirmek.
Kontroller (Avukat eşliğinde önerilir)
Not: Bu aşamada SPK değerleme raporu siparişi verilip ön sonuçlar alınabilir; fiyat ve masraf planı netleşir.
Bu maddelerin bazıları zorunludur. Aksi halde alıcı kişiye bir takım borçlar çıkabilmektedir. Bu nedenle profesyonel şekilde inceleme yapılması gereklidir. Belirtilen maddelerin bir kısmı ise zorunlu olmayıp, alıcı kişilerin memnuniyetini maksimum düzeyde olmasını amaçlayan içeriklerdir.
Ne zaman? Proje aşaması, ileri tarihli devir, taksitli ödeme, teslim–tapu ayrışması varsa.
Zorunlu: Noterde yapılır; yabancı alıcı için yeminli tercüman gerekmektedir.
Olmazsa Olmaz Maddeler
Kimler için zorunlu? Yabancı alıcılar ve vatandaşlık/ikamet bağlantılı alımlar.
Süre: Ortalama 2–3 iş günü (karmaşık dosyalarda daha uzun sürebilir).
Dikkat: Rapor bedeli, bağımsız bölüm özellikleri ve lokasyona göre değişir.
Bu aşamada ayrıca:
Randevu: Tapu dairesinden randevu alınır.
Evraklar (duruma göre değişir):
İpucu: Randevudan 24–48 saat önce eksik evrak kontrolü yapın; tercüman ve satıcı tarafın katılımını teyit edin.
Yabancı alıcılar için: Yeminli tercüman zorunludur; tutanağa işlenir.
İlk 3–10 gün:
Yabancı alıcılar için opsiyonel süreçler:
Söz konusu yazımızın linki: https://www.avkubrakeles.com/gayrimenkul-alimi-yoluyla-turk-vatandasligi-sartlar-surec-hukuki-destek
Vatandaşlığa ilişkin sıkça sorulan sorulara cevaplarımız : https://www.avkubrakeles.com/gayrimenkul-yoluyla-turk-vatandasligi-sikca-sorulan-sorular
(Yoğunluk, proje/ikinci el, yabancı alıcı, vekâlet, bankalar arası transfer gibi değişkenlere göre süreler değişebilir.)
Öneri: Masrafların kim tarafından ödeneceği sözleşmede net yazılmalıdır; “tapuda tahsil edilen tüm bedeller satıcı/alıcıya aittir” gibi muğlak ifadelerden kaçının.
1. Kimler Gayrimenkul Alabilir?
2. Sınırlamalar
3. Vatandaşlık Bağlantısı (Yatırım Yoluyla Türk Vatandaşlığı)
Yabancı yatırımcı, İstanbul’da en az 400.000 USD değerinde gayrimenkul satın alarak Türk vatandaşlığına başvurabilir.
Bu süreçte:
Söz konusu yazımızın linki: https://www.avkubrakeles.com/gayrimenkul-alimi-yoluyla-turk-vatandasligi-sartlar-surec-hukuki-destek
Birçok yabancı yatırımcı, yalnızca emlak danışmanları aracılığıyla işlem yaparak ciddi kayıplar yaşamaktadır.
Bir gayrimenkul avukatı;
İstanbul, coğrafi konumu, uluslararası ulaşım ağı, turizm potansiyeli ve dinamik konut piyasasıyla Türkiye’nin en güçlü gayrimenkul merkezi olmayı sürdürüyor.
2025 yılı itibarıyla özellikle kentsel dönüşüm projeleri, vatandaşlık yatırımları ve lüks konut talebi şehirde belirli bölgeleri öne çıkarmış durumda.
Aşağıda her yatırım tipine göre öne çıkan ilçeler ayrıntılı olarak incelenmiştir.
Genel Görünüm
Bu bölgeler İstanbul’un prestijli ve merkezi semtleri olup; yüksek gelir grubuna hitap eden rezidans, ofis, marka konut projeleri ve butik apartman dönüşümleriyle öne çıkar.
Toplu ulaşım, eğitim, sağlık, alışveriş ve sosyal yaşam açısından en gelişmiş altyapıya sahip alanlardır.
Yatırım Avantajları
Hukuki Notlar
Genel Görünüm
Bu ilçeler son yıllarda özellikle Arap ve Orta Doğu ülkelerinden gelen yatırımcılar tarafından tercih ediliyor.
Yeni konut projeleri, geniş arsalar, planlı şehirleşme ve ulaşım projeleri (ör. Kanal İstanbul, metro genişlemesi) yatırım cazibesini artırıyor.
Yatırım Avantajları
Hukuki Notlar
Genel Görünüm
Şehir merkezine yakın ama önceki yıllarda eski yapı stokuna sahip olan bu bölgelerde kentsel dönüşüm hızla ilerliyor.
Özellikle Kağıthane – Levent hattı ve Eyüpsultan – Göktürk çevresi, ofis ve rezidans projeleriyle yenileniyor.
Yatırım Avantajları
Hukuki Notlar
Genel Görünüm
Bu bölgeler, İstanbul’un yüksek gelirli ve sahil şeridinde yer alan yatırım alanlarıdır.
Özellikle vatandaşlık başvurusu planlayan yabancı yatırımcılar için prestijli projeler sunar.
Yatırım Avantajları
Hukuki Notlar
|
Yatırım Tipi |
Önerilen Bölgeler |
Ortalama m² Fiyatı (TL) |
Potansiyel (Kısa–Uzun Vade) |
Hukuki Risk Düzeyi |
|
Lüks Konut / Prestijli Proje |
Beşiktaş, Şişli, Kadıköy |
200.000–400.000 |
Kısa vadede yüksek |
Orta |
|
Vatandaşlık Yatırımı |
Başakşehir, Küçükçekmece, Zeytinburnu |
90.000–200.000 |
3 yıl sabit yatırım avantajı |
Düşük |
|
Kira Gelir Odaklı |
Kağıthane, Eyüpsultan |
70.000–150.000 |
Orta vadede istikrarlı getiri |
Orta |
|
Uzun Vadeli Arsa / Gelişim |
Beylikdüzü, Çekmeköy, Arnavutköy |
40.000–80.000 |
Uzun vadede yüksek prim |
Yüksek |
|
Villa / Doğal Yaşam |
Sarıyer, Üsküdar, Beykoz |
250.000–500.000 |
Lüks segment – sınırlı arz |
Düşük |
|
Yatırım Tipi |
Önerilen Bölgeler |
2024 Ortalama m² Fiyatı (TL) |
Potansiyel (Kısa–Uzun Vade) |
Hukuki Risk Düzeyi |
2025 Trend Yönü |
|
Lüks Konut / Prestijli Proje |
Beşiktaş, Şişli, Kadıköy |
150.000 – 300.000 |
Kısa vadede yüksek getiri (özellikle merkezi lokasyonlarda) |
Orta |
Artış devam ediyor → 2025’te %20-25 yükseliş bekleniyor |
|
Vatandaşlık Yatırımı |
Başakşehir, Küçükçekmece, Zeytinburnu |
75.000 – 160.000 |
3 yıl sabit yatırım avantajı, güçlü döviz koruması |
Düşük |
2025’te istikrarlı seyir, özellikle Zeytinburnu–Kazlıçeşme hattı talep artışı |
|
Kira Gelir Odaklı |
Kağıthane, Eyüpsultan |
55.000 – 120.000 |
Orta vadede istikrarlı kira getirisi, genç profesyonel nüfus |
Orta |
Yeni metro hatlarıyla değer artışı devam ediyor |
|
Uzun Vadeli Arsa / Gelişim Yatırımı |
Beylikdüzü, Çekmeköy, Arnavutköy |
30.000 – 65.000 |
Uzun vadede yüksek prim potansiyeli (5-10 yıl perspektifi) |
Yüksek |
2025’te imar planı değişiklikleriyle fırsatlı bölge olabilir |
|
Villa / Doğal Yaşam Yatırımı |
Sarıyer, Üsküdar, Beykoz |
180.000 – 400.000 |
Lüks segment – sınırlı arz, yüksek alım gücü grubu |
Düşük |
2025’te stabil artış, yabancı üst gelir grubunun ilgisi sürüyor |
|
Eğilim |
Açıklama |
|
Lüks konut fiyat artışı yavaşladı |
2024’te yüksek maliyet nedeniyle alım gücü düştü, 2025’te seçici artış bekleniyor. |
|
Yabancı yatırımcı ilgisi batı koridoruna kaydı |
Başakşehir – Beylikdüzü – Küçükçekmece hattında vatandaşlık uyumlu projeler çoğaldı. |
|
Dönüşüm bölgeleri değer kazandı |
Kağıthane – Eyüpsultan – Gaziosmanpaşa hattında %50’ye varan prim artışı. |
|
Kira gelirleri rekor düzeye ulaştı |
Ortalama brüt kira getirisi %6–8 seviyesinde, bazı bölgelerde dolar bazlı kiralama eğilimi arttı. |
|
Arsa yatırımları yükseliyor |
3. Havalimanı çevresi (Arnavutköy, Çatalca) uzun vadeli yatırımcılarca hedefte. |
1. İstanbul’da gayrimenkul almak isteyen yabancılar için yasal olarak izin var mı?
Evet. Türkiye Cumhuriyeti mevzuatına göre yabancılar, askeri yasak ve güvenlik bölgeleri dışında İstanbul dahil Türkiye genelinde taşınmaz satın alabilirler. Karşılıklılık ilkesi kaldırılmıştır; yalnızca ülke bazında kısıtlamalar söz konusudur.
2. İstanbul’da gayrimenkul satın almak için oturma izni gerekli midir?
Hayır. Türkiye’de ikamet izniniz olmasa bile pasaport ve vergi numarası ile taşınmaz satın alabilirsiniz. Ancak tapu alımı sonrası kısa dönem ikamet izni (gayrimenkul yoluyla) başvuru hakkı doğar.
3. İstanbul’da yabancı yatırımcı hangi tür gayrimenkulleri satın alabilir?
Konut, arsa, ofis, işyeri, ticari bağımsız bölüm, rezidans, apartman dairesi gibi taşınmazlar satın alınabilir. Ancak tarım arazileri özel izin gerektirir ve doğrudan alımı mümkün değildir.
4. Yabancı biri İstanbul’da kaç mülk alabilir?
Sayı sınırı yoktur; ancak toplam yüzölçümü Türkiye genelinde 30 hektarı (300.000 m²) aşamaz. Ayrıca bir ilçenin toplam yüzölçümünün %10’unu geçemez.
5. Tapu işlemleri ne kadar sürer?
Belgeler tam ise genellikle 1-3 iş günü içinde sonuçlanır. Yoğun dönemlerde 1 haftaya kadar uzayabilir.
6. Tapu devir işlemi sırasında hangi belgeler gerekir?
7. İstanbul’da gayrimenkul alırken tapu harcı oranı nedir?
Tapu harcı toplamda %4’tür. Genellikle alıcı ve satıcı arasında %2-%2 olarak paylaşılır.
Ayrıca döner sermaye ve hizmet bedelleri de (yaklaşık 1.500-4.000 TL) ödenir.
8. Tapu bedeli banka dışında elden ödenebilir mi?
Hayır. MASAK mevzuatı gereği satış bedeli banka kanalıyla ödenmelidir. Elden ödeme yapılması halinde hem MASAK hem vergi açısından şüpheli işlem bildirimi doğabilir.
9. İstanbul’da gayrimenkul alımı sonrası oturma izni alınabilir mi?
Evet. En az 200.000 USD değerinde taşınmaz satın alan yabancılar kısa dönem ikamet iznine (gayrimenkul yoluyla) başvurabilirler. Başvuru Göç İdaresi İl Müdürlüğü’ne yapılır.
10. İstanbul’da gayrimenkul satın alarak Türk vatandaşlığı alınabilir mi?
Evet. En az 400.000 USD değerinde taşınmaz alımı yapılırsa ve 3 yıl boyunca satılmayacağına dair şerh konulursa, yatırım yoluyla Türk vatandaşlığı başvurusu mümkündür.
11. Vatandaşlık için alınacak taşınmazda hangi şartlar aranır?
12. İstanbul’da gayrimenkul alımında noter sözleşmesi zorunlu mu?
Sadece “satış vaadi sözleşmesi” yapılacaksa noter zorunludur.
Tapu devri doğrudan Tapu Müdürlüğü’nde yapılır. Ancak ön sözleşme veya proje aşamasında alım varsa noter onayı gerekir.
13. Yabancı bir kişi gayrimenkul alırken Türk vatandaşı bir vekil tayin edebilir mi?
Evet. Noter onaylı ve apostilli vekaletname ile bir avukat taşınmaz alımını gerçekleştirebilir.
14. Tapu alımında tercüman zorunlu mu?
Evet. Türkçe bilmeyen yabancılar için noter yeminli tercüman hazır bulunmalıdır. Tapu işlemi tercüman eşliğinde yürütülür ve tutanakta belirtilir.
15. İstanbul’da alınan taşınmazın ipotekli veya hacizli olup olmadığı nasıl anlaşılır?
Takyidat sorgusu yapılarak öğrenilebilir.
Avukat, satış öncesi tapu kayıtlarını kontrol ederek riskli taşınmazları tespit eder.
16. Satın alınan taşınmazda sonradan imar veya ruhsat problemi çıkarsa ne olur?
Bu durumda satışın feshi veya tazminat davası açılabilir.
Satın almadan önce avukat aracılığıyla imar durumu ve yapı kullanma izin belgesi kontrolü yapması önerilir.
17. SPK lisanslı değerleme raporu nedir ve ne işe yarar?
Gayrimenkulün gerçek piyasa değerini belirleyen resmi belgedir.
Vatandaşlık başvurusu ve yabancı alımlarında zorunludur. Tapu işlemlerinde beyan edilen bedelin bu rapora uygun olması gerekir.
18. İstanbul’da hangi bölgeler yatırım için en uygun?
19. İstanbul’da proje aşamasında daire almak güvenli mi?
Güvenli olabilir, ancak yalnızca ruhsatlı ve tapulu projelerden alım yapılmalıdır.
Noter satış vaadi sözleşmesi şarttır. Tapu verilmeden ödeme yapılmamalıdır.
20. İstanbul’da gayrimenkul alımında avukatın rolü nedir?
Avukat; tapu, imar, vergi, sözleşme ve MASAK kontrollerini yapar.
Yabancı alıcının haklarını korur, sahte belgeleri tespit eder ve vatandaşlık sürecine rehberlik eder.
21. Türkiye’de gayrimenkul alımında vergi ödemesi gerekir mi?
Satın alma aşamasında tapu harcı (%4) ödenir.
Ayrıca her yıl emlak vergisi belediyeye beyan edilerek ödenmelidir.
22. Tapu işlemi öncesi ekspertiz raporu ne kadar sürede hazırlanır?
Genellikle 2-3 iş gününde hazırlanır.
SPK lisanslı firmalar tarafından yapılır ve 6 ay süreyle geçerlidir.
23. İstanbul’da gayrimenkul satışı sonrası kazanç vergisi ödenir mi?
Taşınmaz 5 yıldan önce satılırsa elde edilen kazanç için değer artış kazancı vergisi ödenir. 5 yıl dolduktan sonraki satışlarda vergi alınmaz.
24. Gayrimenkul alırken sahte ilan veya dolandırıcılıktan nasıl korunulur?
25. Türkiye’de taşınmaz alımı için döviz bozdurma şartı nedir?
Yabancılar, alım bedelini döviz olarak getirir ve bankada TL’ye çevirir.
Bu işlem için Döviz Alım Belgesi (DAB) düzenlenir; vatandaşlık başvurusunda zorunludur.
26. Gayrimenkul alımında tapu devrinden sonra neler yapılmalıdır?
27. İstanbul’da birden fazla yabancı ortak birlikte gayrimenkul alabilir mi?
Evet. Ortak alım mümkündür. Tapuda paylı mülkiyet oluşturulabilir ve her alıcının pay oranı belirtilir.
28. Gayrimenkul satın alımında vekaletname nasıl hazırlanır?
Yurt dışından alınacak vekaletnameler apostilli veya Türk konsolosluğu onaylı olmalıdır.
Türkiye’de kullanılmadan önce noter tercümesi yapılmalıdır.
29. İstanbul’da gayrimenkul alım sürecinde en sık yapılan hatalar nelerdir?