Yabancıların Türkiye’ye giriş ve çıkışlarında, sınır güvenliği, kamu düzeni ve göç kontrolleri açısından ilgili mevzuat ve uygulamalar çeşitli idari tedbirleri kapsar. Tahdit kodu, bir yabancının Türkiye’ye girişinin yasaklanması, sınır dışı edilmesi ya da belirli süreyle giriş yasağı uygulanması hallerini belirlemek için kullanılan bir idari koddur.
Her tahdit kodunun farklı şartları, sonucu ve kaldırılma yolu vardır. Bu yazının odağı, Ç-150 tahdit kodu olacaktır.
Tanım ve Kapsam
Ç-150 kodu, yabancının sahte ya da usulsüz düzenlenmiş belgeyle Türkiye’ye giriş yapmaya çalışması durumunda uygulanan tahdit kodudur.
Bu kod tipik olarak şu hallerde verilir:
Kodun etkileri tipik olarak şunlardır:
Kodun geçerli şekilde uygulanabilmesi için bazı hukuki unsurların varlığı gerekir. Aşağıdaki hususlara dikkat edilmelidir:
Unsur |
Açıklama |
Belge Usulsüzlüğü / Sahtecilik |
Belge, tamamen sahte, tahrif edilmiş ya da usulsüz bir şekilde düzenlenmiş olmalıdır. |
Niyet / Fail Fiil Bağlantısı |
Yabancının bu belgeyi kullanmaya yönelik bir niyeti ve fiili olması gerekir. Sadece belge hatası ya da form eksikliği, her zaman Ç-150 kodu doğurmaz. |
Sınır Kapısında Tespit |
Kod genellikle sınır kapısında ya da pasaport kontrolünde, belge incelendiğinde tespit edilir. |
Bilgi Verme / Savunma Fırsatı |
Kod tesis edilmeden önce idarenin, yabancıya durumu izah etme ve savunma hakkı tanıma yükümlülüğü olabilir. |
Süreli Yasak |
Kodun 5 yıl süreyle giriş yasağı içerdiği yaygındır. Ancak bu süreler uzayabilir. |
Yukarıdaki unsurların eksik olması, kodun iptali ya da kaldırılması için önemli bir gerekçe olabilir.
Ç-150 kodu, kişinin Türkiye ile ilişkisi açısından çeşitli olumsuz sonuçlar doğurur:
Evet, belirli şartlar altında Ç-150 kodunun kaldırılması mümkündür. Kaldırma yolları idari başvuru, itiraz, dava gibi yöntemleri kapsar.
Kaldırma Yolları
1. Ç-150 Tahdit Kodu Nedir?
Ç-150 kodu, Türkiye’ye sahte veya usulsüz belgeyle giriş yapmaya çalışan yabancılar hakkında uygulanan bir idari yasak kodudur. Bu kod, Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu (YUKK) kapsamında Göç İdaresi tarafından belirlenir ve genellikle 5 yıllık Türkiye’ye giriş yasağı sonucunu doğurur.
2. Ç-150 kodu hangi durumlarda uygulanır?
Bu kod; sahte pasaport, sahte kimlik, değiştirilmiş vize etiketi, tahrif edilmiş evrak, başkasına ait belge kullanma veya online sistemlerde sahte bilgi beyanı gibi hallerde uygulanır.
Örneğin; bir yabancı, sahte Schengen vizesiyle Türkiye’den çıkış yapmaya kalkışırsa, pasaport kontrolünde Ç-150 kodu tesis edilebilir.
3. Ç-150 kodu konulunca kişi Türkiye’ye girebilir mi?
Hayır. Kod aktifken kişi Türkiye’ye giremez. Sınırda tespit edilirse ülkeye alınmaz, ülkedeyse sınır dışı (deport) işlemi uygulanabilir.
Ancak özel hallerde (örneğin meşruhatlı vize, mahkeme kararı veya idari iptal) kodun etkisi kaldırılabilir.
4. Ç-150 kodunun süresi ne kadardır?
Genellikle 5 yıl süreyle uygulanır. Ancak idarenin takdirine göre nadiren daha uzun olabilir.
Süre dolduğunda giriş yasağı kendiliğinden kalkar; fakat sistemdeki kayıt devam edebilir.
5. Ç-150 kodu kalıcı mıdır?
Hayır, kalıcı değildir. Ancak kodun etkisi süresi dolana kadar devam eder ve bu süreçte Türkiye’ye giriş yapılamaz. Kodun sistemden tamamen silinmesi için ayrıca başvuru yapılması gerekebilir.
6. Kodun yanlışlıkla konulduğunu nasıl ispatlayabilirim?
Eğer sahtecilik eyleminde bulunmadığınızı kanıtlayabiliyorsanız; örneğin:
7. Ç-150 kodu olan biri nasıl itiraz edebilir?
Kişi, kodun tesis edildiği ilgili kuruma yazılı olarak itiraz dilekçesi sunabilir.
Eğer ret gelirse veya başvuruya 30 gün içinde cevap verilmezse dava açabilir.
8. Ç-150 kodu kaldırılabilir mi?
Evet. Kod;
9. Kodun kaldırılması ne kadar sürer?
İdari başvurular ortalama 30–60 gün içinde sonuçlanabilir.
Mahkeme süreçleri ise genellikle 3 ila 12 ay arası sürebilir.
Ancak her ildeki mahkeme yoğunluğu ve davanın niteliğine göre değişiklik gösterebilir.
10. Kod kaldırılmadan Türkiye’ye giriş yapılabilir mi?
Kural olarak hayır. Kod kaldırılmadan giriş yasağı devam eder.
Yalnızca meşruhatlı vize veya Cumhurbaşkanlığı izni gibi istisnai yollarla giriş yapılabilir.
11. Meşruhatlı vize nedir?
Bu, normalde giriş yasağı olan kişilere özel gerekçeyle verilen vizedir.
Örneğin;
Ancak uygulamada Ç 150kod sahiplerine vize verilme oranı çok düşüktür.
12. Ç-150 kodu olan biri aile birleşimi başvurusu yapabilir mi?
Kod aktifken doğrudan başvuru yapılamaz. Ancak meşruhatlı aile birleşimi vizesi talep edilip istisna sağlanabilir.
Bu durumda, evlilik belgeleri, nüfus kayıtları ve insani gerekçeler güçlü şekilde sunulmalıdır.
13. Ç-150 kodu olan biri başka ülkeye seyahat edebilir mi?
Evet, Ç-150 sadece Türkiye için geçerlidir.
Ancak bazı ülkeler, Türkiye’nin giriş yasağı kayıtlarını INTERPOL veya EUROPOL sistemlerinden görürse, kendi takdirine göre vize reddi verebilir.
14. Kod süresi dolduğunda sistemden otomatik silinir mi?
Hayır. Süresi dolsa bile sistemde bilgi kalabilir. Bu nedenle “kod kaldırma yazısı” almak için idareye başvurmanız faydalı olur.
15. Kodun süresi dolmadan erken kaldırılması mümkün mü?
Evet, eğer kişi hakkında sahtecilik iddiası asılsız veya haksız ise, iptal davasıyla erken kaldırma mümkündür.
Mahkeme, “işlem hukuka aykırıdır” kararı verirse kod derhal silinir.
16. Kodun hatalı konulduğu nasıl anlaşılır?
Genellikle şu durumlar kodun hatalı olduğunu gösterir:
17. Kod konulmadan önce kişiye bilgi verilir mi?
Pratikte çoğu zaman bilgi verilmez. Kod genelde sınırda tespit edilip anında uygulanır.
Ancak usulen kişiye bildirim yapılması gerekir. Bildirimsiz işlem, dava açarken “usul hatası” gerekçesi olarak kullanılabilir.
18. Kod kaldırma davasını kim açabilir?
Kişi bizzat veya vekalet verdiği göç hukuku avukatı aracılığıyla davayı açabilir.
Yabancı yurtdışındaysa, avukatın noter onaylı veya konsolosluk onaylı vekaletnamesi gerekir.
19. Kod kaldırma davası nerede açılır?
İşlemi yapan idarenin bulunduğu yerdeki İlgili Mahkeme yetkilidir.
20. Dava kazanılırsa ne olur?
Mahkeme kararıyla kodun iptaline hükmedilirse:
21. Kodun kaldırılması Türkiye’ye otomatik giriş hakkı sağlar mı?
Evet, ancak bazı durumlarda ek güvenlik kontrolü yapılabilir.
Yani dava kazanılmış olsa bile sınırda kimlik doğrulaması talep edilebilir.
22. Ç-150 kodu çalışma izni başvurularını etkiler mi?
Evet. Kod aktifken Türkiye’ye giriş yapılamayacağı için çalışma izni başvurusu da kabul edilmez.
Kod kaldırıldıktan sonra çalışma izni alınabilir.
23. Kod kaldırma dilekçesinde hangi belgeler olmalı?
24. Kodun kaldırılması için avukat şart mı?
Yasal olarak zorunlu değildir, ancak tahdit kodları teknik bir göç hukuku konusudur.
Bu nedenle deneyimli bir yabancılar hukuku avukatı ile çalışmak genellikle sonucu olumlu etkiler.
25. Kodun kaldırılmasından sonra yeni tahdit kodu konulabilir mi?
Evet, kişi başka bir ihlalde bulunursa yeni kod (örneğin G-82, Ç-114 vb.) konulabilir.
Bu nedenle her işlemde dikkatli olunmalı, belgeler daima resmi kanallardan alınmalıdır.
26. Kod nedeniyle sınır dışı edilen kişi yeniden başvuru yapabilir mi?
Süresi dolduktan veya kod kaldırıldıktan sonra evet.
Ancak eski ihlalin tekrarlanmaması gerekir.
Yeni vize başvurularında önceki kod bilgisi sorulabilir, bu durumda doğru beyan çok önemlidir.
27. Kodun kaldırılması için dilekçe örneği var mı?
Her olay farklı olduğu için standart dilekçe önerilmez.
Ancak genel olarak:
28. Ç-150 kodu vatandaşlık başvurusunu etkiler mi?
Evet. Kod aktifken kişi vatandaşlık başvurusunda bulunamaz.
Vatandaşlık süreci için önce kodun kaldırılması veya süresinin dolması gerekir.
29. Kodun sistemden tamamen silinmesi nasıl olur?
İdari iptal veya mahkeme kararıyla kod kaldırıldığında, Göç İdaresi “veri silme” işlemi yapar.
Ancak bazı durumlarda kod “pasif” hale gelir, tamamen silinmeyebilir.
Bu durumda yazılı teyit almak faydalıdır.